Zdaniem znanej agencji konsultingowo-badawczej Wood Mackenzie zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne może zmniejszyć się nawet o 30% w scenariuszu przyspieszonej transformacji energetycznej. Ponieważ przemysł chemiczny stoi w obliczu rosnącej presji na dekarbonizację, inwestycje technologiczne mogą przyczynić się do spadku popytu na tworzywa sztuczne poprzez eliminację, substytucję i mechanizmy wtórnego wykorzystania lub ponownego użycia.
Najnowszy raport Wood Mackenzie, “Zapotrzebowanie na chemikalia w scenariuszu 1,5°C”, daje całościowy obraz różnych scenariuszy transformacji energetycznej w każdym segmencie, towarze, technologii i sektorze. W badaniu zastosowano scenariuszową analizę prognostyczną, oceniającą wpływ różnych mechanizmów transformacji energetycznej na zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne do 2050 roku, uwzględniając różne poziomy dekarbonizacji i innowacji technologicznych w przemyśle chemicznym. Badanie przewiduje trzy scenariusze: scenariusz bazowy z dalszym wzrostem zapotrzebowania na tworzywa sztuczne, umiarkowany spadek w wyniku obecnych zobowiązań oraz znaczny spadek o 30% w scenariuszu przyspieszonej transformacji energetycznej, gdzie dekarbonizacja i innowacje technologiczne odgrywają kluczową rolę – Net Zero 2050.
Całkowity popyt na polimery wzrośnie do 2050 r.
W scenariuszu bazowym Wood Mackenzie szacuje się, że całkowite zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne (pierwotne + pochodzące z recyklingu) wzrośnie do około 880 Mt do 2050 r., co będzie spowodowane wzrostem zapotrzebowania na opakowania jednorazowego użytku i produkty konsumenckie. Jednak całkowity popyt na tworzywa sztuczne w scenariuszu przyspieszonej transformacji energetycznej (AET) 1,5 C wykazuje 30% spadek do 2050 roku. Sama produkcja tworzyw sztucznych spadłaby o 35% w porównaniu do scenariusza bazowego.
Mechanizmy redukcji zapotrzebowania na polimery
Mechanizmy eliminacji wspierane przez prawodawstwo, takie jak dyrektywa UE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), doprowadziłyby do zakazu stosowania niektórych produktów z tworzyw sztucznych, takich jak tworzywa sztuczne jednorazowego użytku, opakowania i pojemniki na żywność na wynos. Mechanizmy substytucji spowodowałyby przejście z tworzyw sztucznych na inne alternatywy o zrównoważonym cyklu życia, podczas gdy produkty wielokrotnego użytku i wielokrotnego napełniania zmniejszyłyby zużycie materiałów jednorazowego użytku, wpływając na całkowity popyt. Zapotrzebowanie na polimery pierwotne może zostać zmniejszone poprzez recykling mechaniczny. Wymaga to jednak odpowiedniego zarządzania odpadami i technologii sortowania. Recykling chemiczny ma potencjał do komercyjnego zarządzania odpadami, których nie można poddać recyklingowi mechanicznemu, a opakowania na bazie biologicznej, które wykorzystują surowce, mogą podobnie zmniejszyć produkcję polimerów.
Całkowity wpływ na redukcję popytu na tworzywa sztuczne
Wdrażając te różne mechanizmy, prognozy przewidują, że całkowite zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne może zmniejszyć się nawet o 260 Mt do 2050 r. w porównaniu z założeniami scenariusza bazowego. Oczekuje się, że rozwinięte gospodarki Europy i Ameryki Północnej zmniejszą zużycie tworzyw sztucznych w szybszym tempie, z 5% stratą rocznie w latach 2025-2050, w porównaniu z rozwijającymi się gospodarkami w innych częściach świata. Europa realizuje obecnie wiele inicjatyw w ramach planu działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym (CEAP), takich jak PPWR, mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM), dyrektywa w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (ELV) oraz strategia na rzecz zrównoważonych tekstyliów o obiegu zamkniętym. Oczekuje się, że skutki tych mechanizmów będą zawyżone w scenariuszu AET. Niemniej jednak oczekuje się, że do 2050 r. Europa straci około 65% całkowitego zapotrzebowania na tworzywa sztuczne. W scenariuszu AET najbardziej ucierpiałyby sektory opakowań i produktów konsumenckich, w których spadek popytu wyniósłby odpowiednio 40% i 30%.
Wpływ technologii na mechanizmy recyklingu
Biorąc pod uwagę obowiązujące globalne przepisy, recykling byłby skuteczną opcją przetwarzania odpadów. W scenariuszu AET przewiduje się, że recykling zredukuje 270 mln ton pierwotnego popytu do 2050 r. w porównaniu z wariantem bazowym. Ulepszone technologie sortowania pozwoliłyby na dopasowanie materiałów do najskuteczniejszej metody recyklingu, prowadząc do wyższej wydajności i efektywności operacyjnej. Podobnie, inwestycje w recykling chemiczny spowodują, że mniej materiałów trudnych do recyklingu będzie wysyłanych na wysypiska, napędzając przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Wpływ AET na poliolefiny, etylen i surowce chemiczne
Oczekuje się, że zapotrzebowanie na polietylen wzrośnie do 220 Mt do 2050 r. w naszym scenariuszu bazowym, podczas gdy zapotrzebowanie na polipropylen wzrośnie do 170 Mt. W scenariuszu przyspieszonej transformacji energetycznej przewiduje się, że globalne zapotrzebowanie na poliolefiny osiągnie 166 Mt do 2050 r., podczas gdy recykling ma zmniejszyć zapotrzebowanie na pierwotny polietylen o około 30 Mt do 2050 r. w scenariuszu bazowym. Przewiduje się, że produkcja etylenu wzrośnie o około 50%, przekraczając 300 Mt do 2050 r., aby zaspokoić wzrost popytu. Jednak w scenariuszu popytu AET przewiduje się spadek produkcji etylenu o 35% w stosunku do popytu do 2050 roku. Podobnie przewiduje się, że zapotrzebowanie na surowce chemiczne zmniejszy się o około 320 Mt na całym świecie do 2050 r. w scenariuszu AET.