Europejski przemysł chemiczny stoi przed poważnym kryzysem, który może mieć daleko idące konsekwencje dla całego kontynentu. W opublikowanym raporcie o konkurencyjności, przygotowanym przez Cefic (Europejską Radę Przemysłu Chemicznego), podkreślono dramatyczną sytuację sektora, który zmaga się z licznymi wyzwaniami. W latach 2023-2024 planowane jest zamknięcie 21 głównych zakładów produkcyjnych, co przekłada się na utratę ponad 11 milionów ton zdolności produkcyjnych. Dane te stawiają pod znakiem zapytania przyszłość branży, która stanowi fundament europejskiej gospodarki.
W swoim apelu Marco Mensink, dyrektor generalny Cefic, jasno przedstawił skalę wyzwań, podkreślając, że brak zdecydowanych działań może doprowadzić do upadku kluczowych łańcuchów wartości, obejmujących sektory takie jak ochrona zdrowia, motoryzacja, odnawialne źródła energii czy technologie wspierające realizację Zielonego Ładu. Jak stwierdził Mensink: „Dla dobra naszego przemysłu i 1,2 miliona pracowników, których bezpośrednio zatrudniamy, potrzebujemy odważnych i pilnych działań. Obniżenie kosztów energii, zapewnienie dostępu do krytycznych surowców oraz wspieranie innowacji są absolutnie kluczowe. Jeśli nasza branża upadnie, upadną całe łańcuchy wartości. Dla przyszłości Europy musimy działać teraz”.
Raport, opracowany przez firmę doradczą Advancy, przeanalizował konkurencyjność europejskiego przemysłu chemicznego w zestawieniu z innymi regionami, takimi jak Stany Zjednoczone, Chiny, Japonia, Brazylia, Indie czy Bliski Wschód. Wskazano zarówno czynniki kosztowe, jak i pozakosztowe, które wpływają na pogorszenie pozycji konkurencyjnej Europy. Największym wyzwaniem pozostają wysokie koszty energii oraz restrykcyjne regulacje środowiskowe. Obciążenia administracyjne oraz ograniczenia w dostępie do kapitału ludzkiego dodatkowo zniechęcają do inwestycji w Europie, co skutkuje ich opóźnieniami lub przenoszeniem ich poza granice kontynentu.
Obraz przedstawiony w raporcie Cefic wzmacnia znaczenie Deklaracji Antwerpskiej – dokumentu mającego na celu zwrócenie uwagi na kluczowe problemy branży chemicznej oraz wskazanie niezbędnych działań ze strony decydentów unijnych. W świetle rosnącej konkurencji globalnej Europa musi znaleźć sposoby na obniżenie kosztów produkcji, ułatwienie dostępu do surowców krytycznych oraz wsparcie technologii innowacyjnych, które pozwolą na dalszy rozwój przemysłu chemicznego w zgodzie z celami zrównoważonego rozwoju.
Europejski przemysł chemiczny, zatrudniający bezpośrednio 1,2 miliona osób, a pośrednio wspierający miliony miejsc pracy w innych sektorach, pełni kluczową rolę w realizacji Zielonego Ładu. Bez odważnych działań ze strony Unii Europejskiej, obejmujących redukcję kosztów energii, uproszczenie regulacji i stymulowanie inwestycji w innowacje, sektor ten może nie sprostać globalnej konkurencji, co będzie miało poważne skutki gospodarcze dla całej Europy. W tym kontekście apel Cefic powinien stać się impulsem do szybkich i konkretnych decyzji.
