Opublikowana wczoraj na stronach EuPC (European Plastics Converters) ocena prawna pokazuje, że specjalne zasady dotyczące opakowań z tworzyw sztucznych i zwolnienia dla innych materiałów opakowaniowych omawiane w ramach planowanego unijnego rozporządzenia w sprawie opakowań (PPWR) są najprawdopodobniej niezgodne z prawem UE. Zgodnie z raportem, przepisy, które na przykład wprowadzają zakaz stosowania wyłącznie opakowań z tworzyw sztucznych, nakazują ich ponowne wykorzystanie lub zwalniają opakowania z papieru powlekanego z obowiązku podawania zawartości materiałów pochodzących z recyklingu, najprawdopodobniej naruszają zasadę równego traktowania, ponieważ nie istnieją obiektywne powody takiego nierównego traktowania.

Eksperci prawni krytykują również naruszenia proceduralne, ponieważ Parlament i Rada nie wzięły pod uwagę wszystkich istotnych czynników w swoich propozycjach. We wspólnym apelu stowarzyszenia EuPC, IK i Elipso, które zleciły ocenę prawną, wzywają państwa członkowskie i Parlament Europejski do usunięcia konkretnych przepisów dotyczących materiałów w trwających negocjacjach trójstronnych w celu stworzenia pewności prawnej i możliwości planowania dla przedsiębiorstw.

W ocenie przeprowadzonej przez międzynarodową kancelarię prawną Dentons stwierdzono, że wszystkie analizowane specjalne przepisy dotyczące opakowań z tworzyw sztucznych i zwolnień dla innych materiałów najprawdopodobniej naruszają unijną zasadę równego traktowania, ponieważ z dużym prawdopodobieństwem dyskryminują opakowania z tworzyw sztucznych. Taka dyskryminacja jest sprzeczna z celami PPWR, ponieważ z dużym prawdopodobieństwem doprowadzi do problemów środowiskowych poprzez zastąpienie lekkich i łatwych do recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych cięższymi i mniej podatnymi na recykling materiałami opakowaniowymi, powodując wzrost ilości odpadów opakowaniowych i zwiększenie emisji gazów cieplarnianych.

“Rada i Parlament do tej pory ignorowały istniejące fakty naukowe i ustalenia dotyczące korzyści płynących z opakowań z tworzyw sztucznych w neutralnej dla klimatu gospodarce o obiegu zamkniętym”, krytykuje Bernard Merkx, dyrektor generalny EuPC. “Co gorsza, duża liczba przypadków dyskryminacji tworzyw sztucznych w PPWR całkowicie odwraca zasadę neutralności materiałowej. Raport pokazuje ustawodawcy wyraźne wartości graniczne” – mówi Merkx.

Raport pokazuje między innymi, że zakazy dotyczące stosowania folii z tworzyw sztucznych do produkcji sześciopaków lub opakowań z tworzyw sztucznych przeznaczonych do przechowywania nieprzetworzonych owoców i warzyw są niezgodne z prawem UE. “Zakazy dotyczące wyłącznie opakowań z tworzyw sztucznych są sprzeczne z pierwotnymi celami PPWR i zasadami ochrony środowiska UE. Doprowadziłyby one jedynie do przejścia na opakowania jednorazowe wykonane z innych materiałów, np. papieru i tektury, które często są mniej ekologiczne” – krytykuje Gaël Bouquet, dyrektor generalny francuskiego stowarzyszenia producentów opakowań z tworzyw sztucznych Elipso. Co więcej, ustawodawca nie rozważył żadnych mniej uciążliwych środków.

“Jeszcze nie jest za późno. Wzywamy Radę i Parlament do usunięcia szczegółowych przepisów dotyczących opakowań z tworzyw sztucznych i wyłączeń dla innych materiałów opakowaniowych w trwających negocjacjach trójstronnych” – domaga się dr Martin Engelmann, dyrektor zarządzający niemieckiego IK Industrievereinigung Kunststoffverpackungen. “To jedyny sposób na stworzenie bezpieczeństwa prawnego i planistycznego, którego firmy potrzebują do transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym” – mówi Engelmann.

Producenci opakowań z tworzyw sztucznych od dawna wzywają do powrotu do ogólnounijnych zharmonizowanych przepisów dotyczących opakowań. Jednak słabość prawna proponowanego obecnie dokumentu z dużym prawdopodobieństwem doprowadzi do lawiny europejskich lub krajowych sporów prawnych, a w rezultacie do niestabilności ram prawnych i podważenia założeń gospodarki o obiegu zamkniętym dotyczących opakowań. Dlatego też trzy stowarzyszenia wzywają europejskiego prawodawcę do zagwarantowania prawnej pewności tego tekstu.

European Plastics Converters (EuPC) jest najważniejszym stowarzyszeniem branżowym na poziomie UE, z siedzibą w Brukseli, reprezentującym europejskie firmy zajmujące się przetwórstwem tworzyw sztucznych. Przetwórcy tworzyw sztucznych wykorzystują tworzywa sztuczne i polimery pochodzące z recyklingu do wytwarzania nowych produktów. EuPC zrzesza około 45 krajowych i europejskich stowarzyszeń przemysłu przetwórstwa tworzyw sztucznych i reprezentuje ponad 50 000 firm, produkujących ponad 50 milionów ton wyrobów z tworzyw sztucznych rocznie. Europejski przemysł tworzyw sztucznych wnosi znaczący wkład w dobrobyt w Europie, umożliwiając innowacje, zapewniając obywatelom wysoką jakość życia oraz ułatwiając efektywne gospodarowanie zasobami i ochronę klimatu. Ponad 1,6 miliona osób pracuje w unijnych firmach zajmujących się przetwórstwem tworzyw sztucznych (głównie MŚP), generując obroty przekraczające 260 miliardów euro rocznie.

ELIPSO jest stowarzyszeniem handlowym reprezentującym producentów opakowań z tworzyw sztucznych (sztywnych i elastycznych) we Francji. Firmy zrzeszone w ELIPSO, obecne w całej Francji, zatrudniają 38 000 osób w 320 przedsiębiorstwach (głównie MŚP), których roczna sprzedaż wynosi 8,1 miliarda euro.

IK Industrievereinigung Kunststoffverpackungen e. V. jest stowarzyszeniem branżowym reprezentującym interesy producentów opakowań i folii z tworzyw sztucznych w Niemczech i Europie. Branża, która charakteryzuje się działaniem głównie firm średniej wielkości, zatrudnia ponad 90 000 pracowników i generuje roczny obrót w wysokości 16,8 miliarda euro. IK jest największą organizacją wspierającą Niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych (GKV) i dlatego jest również zaangażowana w interesy całego przemysłu przetwórstwa tworzyw sztucznych.