Kluczem do efektywnego recyklingu jest skuteczna segregacja. Odpowiednio czysty jakościowo wsad do instalacji pozwoli na zwiększenie zarówno efektywności, jak i opłacalności całego procesu – mówi Paweł Lesiak, wiceprezes zarządu Interseroh Organizacja Odzysku Opakowań S.A.
Plastime Magazine: Coraz częściej na różnego rodzaju produktach widnieje adnotacja, że coś powstało z recyklingu. To trend, wyzwanie czy realna biznesowa szansa?
Paweł Lesiak, wiceprezes zarządu Interseroh Organizacja Odzysku Opakowań S.A.: To nie tylko wyzwanie, ale również przyszłość, którą coraz wyraźniej dostrzegamy. W najbliższym czasie wejdą w życie przepisy dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, które wymuszą na producentach produktów w opakowaniach – np. wody mineralnej w butelkach z tworzywa sztucznego – obowiązek zawierania w wykorzystywanych butelkach odpowiedniego procentowo udziału materiałów z recyklingu. Największym obecnie wyzwaniem będzie wytworzenie na polskim rynku odpowiedniej ilości recyklatu, który może stanowić wsad do nowych butelek.
Europarlament wskazuje, że niski poziom recyklingu oznacza duże straty dla gospodarki i środowiska. Czy recykling zawsze się opłaca?
Recykling opłaca się nam wszystkim, nie tylko ekonomicznie. Zdrowe i czyste środowisko jest naszym największym darem dla przyszłych pokoleń. Pod względem czysto finansowym nie zawsze koszt zebrania, zagospodarowania i przetworzenia odpadów jest niższy niż wartość wytworzonego surowca lub produktu. Brak odpowiedniej segregacji odpadów w gospodarstwach domowych oraz ich późniejszego sortowania, to podstawowe powody niskiej opłacalności recyklingu niektórych surowców, zwłaszcza zmieszanych tworzyw sztucznych. To właśnie my – konsumenci, jako podstawowi wytwórcy odpadów, mamy największy wpływ na efektywność całego procesu.
Obecnie 70 proc. odpadów z tworzyw sztucznych nie znajduje zastosowania albo nie ma dla nich metody recyklingu materiałowego. Dlaczego tak się dzieje?
Jak już wspomniałem, kluczem do efektywnego recyklingu jest skuteczna segregacja. Odpowiednio czysty jakościowo wsad do instalacji pozwoli na zwiększenie zarówno efektywności, jak i opłacalności całego procesu. Każdy z odpadów można przetworzyć, jednak koszty tego procesu są diametralnie różne w zależności od rodzaju i podaży tego odpadu w gospodarce.
Jakie są największe wyzwania dla recyklingu tworzyw sztucznych w przemyśle wytwórczym?
Przede wszystkim zachowanie odpowiedniej jakości. Jakości z jednej strony rozumianej jako czysty, dobrze wysortowany wsad do instalacji, a z drugiej wytworzenie wysokiej jakości produktu, który również cenowo będzie konkurencyjny na rynku.
Jaką rolę w „recyklingowej układance” odgrywa Państwa firma?
Interseroh uczestniczy w każdym etapie zagospodarowania odpadu, od momentu jego wytworzenia, poprzez segregację, magazynowanie, transport i finalne przetworzenie na nowy produkt. Zapewniamy kompleksową obsługę przedsiębiorców nie tylko w zakresie bezpośredniego zagospodarowania odpadów, ale także poprzez doradztwo, udostępnianie autorskiej platformy odpadowej oraz realizację obowiązków ustawowych np. w zakresie opłaty produktowej. Od lat oferujemy klientom przejęcie pełnej odpowiedzialności za wytwarzane odpady, zapewniając ich legalne i prawidłowe zagospodarowanie. Do tej pory nie zawiedliśmy ich zaufania, na co wskazuje stale rosnące grono klientów naszych spółek.
Recythen i Procyclen to dwa innowacyjne tworzywa sztuczne otrzymane w wyniku recyklingu, które są produkowane przez Państwa firmę. Proszę powiedzieć o nich coś więcej.
Recythen i Procyclen – to dwa tworzywa sztuczne otrzymane w wyniku recyklingu, które są produkowane przez zakłady należące do Interseroh. Surowce do produkcji tych tworzyw sztucznych pozyskujemy z odbioru odpadów na poziomie gospodarstw domowych, które obejmują głównie opakowania z polietylenu (PE) i polipropylenu (PP). Są to więc tworzywa z recyklingu odpadów pokonsumenckich, co jest ważne, bo właśnie te odpady najtrudniej poddać recyklingowi. Nasz granulat – Recythen – może być stosowany do wytwarzania produktów takich jak zwoje kabli, meble ogrodowe, rury odpływowe i kanały kablowe.
Procyclen to wielokrotnie nagradzany materiał pozwalający zamknąć obieg surowca, który można dokładnie dostosować do wymagań klientów pod względem płynności, stabilności, odporności na promieniowanie ultrafioletowe/temperaturę i zabarwienie. Tak samo, jak nowe surowce naturalne na bazie ropy naftowej, Procyclen spełnia surowe wymogi dla nowych produktów i opakowań. Może być stosowany do procesów formowania wtryskowego i wytłaczania.
Recythen i Procyclen to rozwiązania ekologiczne?
Zamiana tworzyw sztucznych pozyskiwanych z ropy naftowej na Recythen zmniejsza ilość gazów cieplarnianych o 811,2 kg na tonę – 50-procentowe zmniejszenie szkodliwych dla klimatu emisji. Zużycie energii pierwotnej również spada o 12 626 kilowatogodzin na tonę – równowartość 22 151 załadunków prania. Przy zastosowaniu Procyclenu na jednej tonie oszczędza się 493,5 kg gazów cieplarnianych (około 10 procent) oraz 10 488 kWh energii pierwotnej – około 18 400 załadunków prania w stosunku do produkcji z surowca pierwotnego. Ciężko pracujemy nad tym, aby ciągle poprawiać pozytywne wyniki środowiskowe: dzięki najnowszej generacji Procyclenu, oszczędność gazów cieplarnianych może sięgnąć nawet 50 procent, ponieważ produkcja jest obecnie przeprowadzana w jednym etapie procesowym i wymaga mniej energii. Wpływa to na zachowanie zasobów i zapewnia jeszcze większą oszczędność kosztów. Są to więc rozwiązania zrównoważone – ekologiczne i ekonomicznie sensowne.
Producenci, którzy w swoich produktach z tworzyw sztucznych wykorzystują Recythen lub Procycklen, mogą ubiegać się o etykietę ekologiczną „Blue Angel”.
Jedną z najpopularniejszych metod przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych jest recykling mechaniczny. Na czym polega i jakie ma zalety?
Recykling mechaniczny, zwany również materiałowym, to proces w którym następuje oczyszczanie odpadowego materiału, rozdrabnianie, mielenie, topienie i powtórne granulowanie bez zmiany chemicznej struktury materiału. Recykling ten ma na celu wytworzenie nowego produktu w wyniku prostej obróbki termiczno-mechanicznej. Nadają się do niego tylko tworzywa termoplastyczne takie jak PE, PP, PET, PS. Zużyte tworzywa sztuczne takie jak butelki z PET czy pojemniki ze styropianu selektywnie zebrane, umyte i zgranulowane są surowcem do produkcji tekstyliów, materiałów opakowaniowych, i innych produktów codziennego użytku. Produkty pochodzące z recyklingu mają wiele atrakcyjnych właściwości. Są trwałe, lekkie, łatwe do obróbki, cięcia i łączenia. W przyszłości mogą wyprzeć z rynku stal, drewno czy cement.
A recykling chemiczny?
Ta technologia recyklingu surowcowego oparta jest na otrzymywaniu z makrocząsteczek polimeru macierzystego frakcji o mniejszej masie cząsteczkowej i/lub monomeru, czyli na depolimeryzacji. Tak otrzymany surowiec może być ponownie wykorzystany do wytworzenia pełnowartościowych tworzyw bądź jako dodatek do wytwarzania innych produktów chemicznych, a odpady z procesu (petrochemiczne frakcje lekkie i ciężkie) mogą stanowić domieszkę do paliw i smarów.
Jak widzi Pan branżę recyklingu za 10-20 lat? Czy recykling to przyszłość przemysłu?
Niewątpliwie recykling to jeden z najważniejszych elementów nowoczesnych gospodarek. Paliwa kopalne powoli się kończą, a ich wydobycie jest coraz bardziej kosztowne. Złoża surowców, takich jak aluminium czy żelazo, również są ograniczone. Natomiast materiał do recyklingu mamy pod ręką, wystarczy po niego sięgnąć. Rozwój technologii ułatwia skuteczne zagospodarowanie odpadów oraz odzyskanie z nich nie tylko energii, ale również surowców w celu ponownego wykorzystania. Recykling to przyszłość, która już dziś kształtuje się na naszych oczach. Wyłącznie od nas zależy, jak w tej przyszłości ukształtujemy i będziemy realizować pojęcia odpowiedzialności i zrównoważonego biznesu.
Rozmawiał Dariusz Łuciów.
Wywiad ukazał się w Plastime Magazine nr 11/2021
