25 listopada 2024 r. w Busan w Korei Południowej rozpoczęło się piąte posiedzenie Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (INC) ds. zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi. Celem tego spotkania jest opracowanie globalnego traktatu mającego na celu zmniejszenie zanieczyszczenia związanego z tworzywami sztucznymi. Proces ten trwa od dwóch lat, odkąd Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło w 2022 r. rezolucję w sprawie opracowania prawnie wiążącego porozumienia.
Dla producentów i przetwórców tworzyw sztucznych kluczowe jest, aby traktat uwzględniał zarówno aspekty związane z produkcją, jak i gospodarką odpadami. Obecnie roczna produkcja odpadów z tworzyw sztucznych wynosi 400 milionów ton, a prognozy OECD przewidują, że do 2060 r. produkcja może się niemal potroić. Pomimo wzrostu wskaźników recyklingu z 9% do 17%, ilość odpadów będzie nadal rosnąć.
Produkcja czy zarządzanie odpadami?
Koalicja High Ambition Coalition to End Plastic Pollution, do której należą Kanada i Zjednoczone Emiraty Arabskie, opowiada się za kompleksowym podejściem obejmującym cały cykl życia tworzyw sztucznych – od produkcji po gospodarkę odpadami. W opozycji do tego jest tak zwana grupa „podobnie myślących”, do której należą między innymi Chiny i Rosja, preferująca skupienie się wyłącznie na gospodarce odpadami.
Bridge to Busan – Deklaracja na rzecz zrównoważonej produkcji
Kilka krajów i organizacji pozarządowych, a także koalicja biznesowa reprezentująca firmy takie jak IKEA, podpisały deklarację „Bridge to Busan”. Dokument wzywa do globalnego porozumienia w sprawie „zrównoważonej produkcji” tworzyw sztucznych, które może obejmować zamrożenie poziomów produkcji, redukcje lub inne ograniczenia.
Substancje budzące obawy
Kolejnym ważnym tematem są substancje chemiczne budzące obawy, w tym mikrodrobiny plastiku. Wiele krajów zgadza się co do potrzeby zajęcia się szkodliwymi dla zdrowia składnikami tworzyw sztucznych, ale wprowadzenie kompletnego ich zakazu wydaje się mało prawdopodobne. Negocjatorzy mogą dążyć do kompromisu obejmującego stopniowe wycofywanie tych substancji. Jeśli porozumienie nie zostanie wkrótce osiągnięte w Busan, istnieje ryzyko utraty impetu w walce z problemem zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi. Branża przetwórstwa tworzyw sztucznych powinna bacznie obserwować dalszy rozwój wydarzeń, ponieważ decyzje podjęte w Korei mogą mieć znaczące konsekwencje dla całego sektora.
