Wzmocnienie rozwoju startupów w Polsce, zwiększenie ich konkurencyjności oraz zahamowanie „eksportowania” polskich pomysłów za granicę – takie mają być efekty ustawy wprowadzającej Prostą Spółkę Akcyjną (PSA).
Nowelizacja KSH, która zakłada nowy rodzaj spółki, sprawi że polscy innowacyjni przedsiębiorcy będą mogli łatwiej niż obecnie założyć spółkę i pozyskać kapitał potrzebny do jej rozwoju. Ustawa, którą dziś podpisał Prezydent RP Andrzej Duda, zacznie obowiązywać od 1 marca 2020 r.
Prosta Spółka Akcyjna to kolejne rozwiązanie, które ma wzmocnić rozwój startupów i przyczynić się do wzrostu innowacyjności polskiej gospodarki. W tym obszarze działa już ulga na B+R, a także IP box czyli 5-procentowy podatek od przychodów z wyników prac badawczo-rozwojowych oraz zwolnienie podatkowe dla alternatywnych spółek inwestycyjnych. Te rozwiązania, razem z ustawą o PSA oraz programem Start in Poland, tworzą ekosystem wsparcia startupów w Polsce.
– Prosta Spółka Akcyjna jest tym czego oczekują młodzi innowacyjni przedsiębiorcy – im jest dedykowana. Dzięki zmniejszeniu barier wejścia, ograniczeniu formalności i elektronizacji procedur ułatwi startupom zaistnienie na rynku. Dziękuję Pani Minister Emilewicz oraz Prezesowi Haładyjowi, że w ścisłej współpracy ze środowiskiem młodych innowatorów przygotowali tę ustawę – powiedział Prezydent Andrzej Duda po podpisaniu ustawy.
– Cieszę się, że po dwóch latach prac nad ustawą, Prosta Spółka Akcyjna staje się rzeczywistością. PSA to prostota w założeniu, prowadzeniu oraz rozwiązaniu spółki przy jednocześnie bardzo dobrych zabezpieczeniach dotyczących jej funkcjonowania. Wypracowanie tych rozwiązań nie byłoby możliwe bez konsultacji ze środowiskami startupowymi i ekspertami – podkreśliła minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.
Czym wyróżnia się Prosta Spółka Akcyjna
Prosta spółka akcyjna ma łączyć cechy spółki z o.o. (stosunkowo proste i mało kosztowne założenie, funkcjonowanie i likwidacja spółki) z zaletami spółki akcyjnej.
Główne cechy prostej spółki akcyjnej (PSA) to:
- brak barier wejścia (1 zł kapitału na start),
- szybka rejestracja elektroniczna (w 24 h za pomocą formularza, obok możliwości rejestracji metodą „tradycyjną”),
- uproszczenia i elektronizacja procedur w spółce (w tym możliwość podejmowania uchwał za pomocą poczty elektronicznej albo w czasie wideokonferencji),
- duża swoboda i elastyczność w określaniu rodzajów akcji i zasad działania spółki; maksymalnie wykorzystany kapitał ludzki (w tym akcje za prace i usługi),
- łatwiejsze dysponowanie środkami spółki – brak „zamrożonego” kapitału zakładowego, ale zarazem obowiązek dbania o wypłacalność spółki i inne środki, które zapewniają ochronę jej wierzycielom,
- uproszczony elektroniczny rejestr akcjonariuszy, prowadzony np. przez firmę inwestycyjną albo notariusza – dopuszczamy wykorzystanie blockchainu do prowadzenia tego rejestru, otwierając się na najnowocześniejsze technologie,
- brak statusu spółki publicznej i związanych z tym restrykcyjnych obowiązków – akcje PSA nie będą notowane na giełdzie; jednocześnie będzie możliwość przekształcenia PSA w spółkę akcyjną w celu wejścia na giełdę,
- nieskomplikowana i elastyczna struktura organów (brak obligatoryjnej rady nadzorczej i możliwość powołania rady dyrektorów),
- uproszczona likwidacja PSA – skrócony został, w stosunku do innych spółek, czas potrzebny na przeprowadzenie likwidacji, a dodatkowo możliwe będzie rozwiązanie spółki bez likwidacji – przez przejęcie jej majątku i zobowiązań przez akcjonariusza.
PSA to odpowiedź na postulaty środowisk startupowych
Propozycja prostej spółki akcyjnej to efekt wielomiesięcznych rozmów i konsultacji ze środowiskiem praktyków i ekspertów. Środowisko startupów było inicjatorem analiz i dyskusji, które zaczęliśmy już w 2016 r. Biała księga innowacji z września 2016 r. potwierdziła, że wsparcie innowacji powinno polegać m.in. na zmianach w instytucjonalnym otoczeniu prawnym, w prawie spółek.
Z analiz MPiT wynika, że obecnie dostępne formy prowadzenia działalności gospodarczej, takie jak spółka z o.o. czy spółka akcyjna nie w pełni odpowiadają na potrzeby startupów. Potwierdzają to badania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, w których aż 73% ankietowanych wskazało na potrzebę nowej formuły prawnej dla innowacyjnych firm – nowej spółki kapitałowej. Ten nowoczesny typ spółki ma ułatwić w szczególności rozwój startupów. Chcemy jednak, by była ona dostępna dla każdej firmy, dla której tradycyjne ramy organizacyjne, bazujące jeszcze na Kodeksie handlowym z 1934 r., są zbyt sztywne i skomplikowane.
Według Fundacji Startup Poland w 2016 r. funkcjonowało w Polsce około 2,7 tysiąca podmiotów, w przypadku których przetwarzanie informacji i pochodne technologie stanowiły kluczowy element ich działalności. Rzeczywista liczba przedsięwzięć typu startup jest jednak znacznie wyższa. Potencjał startupów w 2023 r. to, zgodnie z prognozami Deloitte, 2,2 mld zł wartości dodanej, ponad 50 tys. miejsc pracy i 757 mln zł przychodów dla gospodarstw domowych. M.in. dzięki projektowanej ustawie, Polska włącza się w europejski trend tworzenia form prawnych z myślą o startupach. Przykładem może być obowiązująca od 1 stycznia 2017 r. regulacja słowacka (prosta spółka na akcje), czy SAS, ogromnie popularna we Francji. PSA pozwoli nam więc nie tylko zatrzymać rodzime startupy w Polsce, ale także konkurować regulacyjnie z innymi krajami.
Fot. Eliza Radzikowska-Białobrzewska/KPRP