Michaił Kacewman, prezes Rosyjskiego Stowarzyszenia Przetwórców Tworzyw Sztucznych, przemawiając na konferencji Ruplastica 2023, podsumował sytuację branży polimerowej w Rosji.

Według statystyk przedstawionych przez Kacewmana, krajowa produkcja podstawowych polimerów w Rosji osiągnęła w 2022 roku 7,7 mln ton, czyli o 3,3% mniej niż w 2021 roku. W tym samym czasie wyeksportowano 3,09 mln ton produktów to jest o 10,7% mniej.

W 2022 roku w Rosji przetworzono znacznie mniej poliwęglanu, polipropylenu i polistyrenu niż w roku 2021. Spadki te przypisuje się słabnącemu popytowi w kilku branżach, w tym przede wszystkim w sektorze samochodowym i budowlanym.

Według rosyjskiej państwowej służby statystycznej Rosstat, Rosja zmontowała w 2022 r. tylko 450 000 gotowych pojazdów, o 67% mniej niż w poprzednim roku. Avtovaz rozpoczął produkcję pojazdów bez niektórych komponentów, w tym ABS i poduszek powietrznych. W styczniu 2023 roku firma poinformowała, że rozważa dalsze uproszczenie modeli, rezygnację z elektrycznego wspomagania kierownicy czy centralnego zamka. Z powodu braku powłok lakierniczych, firma oferuje obecnie samochody tylko w trzech kolorach: czarnym, białym i ciemnozielonym.

Brak komponentów tłumaczony jest wycofaniem się zagranicznych firm motoryzacyjnych z terenu Rosji i sankcjom nałożonym na ten kraj.

Jednocześnie o 20,5 proc. wzrosła produkcja poliakrylanów (stosowanych w produkcji pleksi, farb i lakierów), co analitycy przypisują konieczności zastąpienia importowanych polimerów akrylowych krajowymi.

W pierwszej połowie 2022 roku rosyjskie inwestycje w urządzenia do obróbki polimerów spadły o 24,2% do 285,1 mln USD. Kraj zwiększył import urządzeń z państw utrzymujących z nim stosunki handlowe, dla przykładu dostawy z Chin wzrosły o 15,4%, z Tajwanu o 66,1%, a z Turcji o 37,6%.

Z drugiej strony, co nie wydaje się zaskoczeniem, import z Niemiec, dawniej głównego dostawcy, spadł o 50%, do 35 mln USD, czyli najniższego poziomu od 20 lat. Import z Włoch spadł o 35,3%, z Korei Południowej o 53,6%, a z Japonii o 85,5%.

– Wielu europejskich producentów zawiesiło współpracę z Rosją, więc lokalne firmy muszą ograniczyć się do krajowych surowców i produktów z regionu Azji i Pacyfiku, Ameryki Łacińskiej, Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej, muszą zrewidować receptury swoich wyrobów z tworzyw sztucznych i zmienić reżimy technologiczne urządzeń – powiedział Michaił Kacewman.

Z wyliczeń Rosstatu wynika również, że zużycie pierwotnych tworzyw sztucznych w kraju spadało szybciej niż ich produkcja. Na przykład produkcja polipropylenu spadła o 8,5%, a jego zużycie o ponad 20%. Eksperci Związku Recyklerów Tworzyw Sztucznych tłumaczą tę tendencję nie tylko tym, że w obecnej niestabilnej sytuacji wielu przetwórców ograniczyło produkcję. Wpływ ma również konkurencja z producentami z Azji Południowo-Wschodniej.

Sytuację polimerów w Rosji podsumowują słowa Eleny Orłowej, Dyrektora Generalnego Instytutu Polimerów: – Nie jest tajemnicą, że do niedawna wiele [rosyjskich – przyp. red.] firm kupowało za granicą wszystko, aż po zwykłe przełączniki. Z powodu problemów z sankcjami stało się to nieefektywne, bo produkty z importu stały się bardzo drogie, a dostawa trwa bardzo długo.