W ubiegłym tygodniu Parlament UE przyjął stanowisko negocjacyjne do rozmów z rządami UE w sprawie nowego prawa, które ma zmienić unijne procedury i środki kontroli dotyczące przewozu odpadów.

Zmienione przepisy powinny skuteczniej chronić środowisko i zdrowie ludzkie, a jednocześnie w pełni wykorzystać możliwości, jakie dają odpady, aby osiągnąć cele UE w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym i bez zanieczyszczeń.

W przyjętym tekście posłowie popierają wyraźny zakaz przemieszczania wszystkich odpadów przeznaczonych do utylizacji na terenie UE, z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to dozwolone w ograniczonych i dobrze uzasadnionych przypadkach. Zakazany byłby również eksport odpadów niebezpiecznych z UE do krajów nienależących do OECD.

Eksport odpadów innych niż niebezpieczne do odzysku byłby dozwolony tylko do tych krajów spoza OECD, które wyrażą na to zgodę i wykażą zdolność do zrównoważonego ich przetwarzania. Posłowie chcą także zakazu eksportu odpadów z tworzyw sztucznych do krajów nienależących do OECD oraz stopniowego zaprzestania ich eksportu do krajów OECD w ciągu czterech lat.

Parlament wzywa do stworzenia unijnego mechanizmu opartego na ocenie ryzyka, który byłby wskazówką dla krajów UE przeprowadzających kontrole w celu zapobiegania i wykrywania nielegalnego przemieszczania odpadów.

Po debacie plenarnej, sprawozdanie zostało przyjęte we wtorek 594 głosami za, 5 przeciw, przy 43 wstrzymujących się.

– Nasze ambitne stanowisko w nadchodzących negocjacjach z państwami członkowskimi zostało właśnie poparte przez szeroką większość na sesji plenarnej – powiedziała sprawozdawczyni Pernille Weiss (EPP, DK). – Musimy przekształcić odpady w zasoby na wspólnym rynku, a tym samym lepiej zadbać o nasze środowisko i konkurencyjność. Nowe przepisy ułatwią nam również zwalczanie przestępczości związanej z odpadami w UE i poza nią. A dzięki zakazowi eksportu odpadów z tworzyw sztucznych, który proponujemy, dążymy do znacznie bardziej innowacyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym wszędzie tam, gdzie w grę wchodzi tworzywo sztuczne. To prawdziwa wygrana dla następnych pokoleń.

Posłowie są teraz gotowi do rozpoczęcia negocjacji z państwami członkowskimi UE.

Przypomnijmy: 17 listopada 2021 roku Komisja przedstawiła wniosek dotyczący reformy przepisów UE w zakresie przemieszczania odpadów, ustanawiając procedury i środki kontroli w zakresie przemieszczania odpadów, w zależności od ich pochodzenia, miejsca przeznaczenia i trasy transportu, rodzaju przemieszczanych odpadów oraz rodzaju przetwarzania odpadów stosowanego po dotarciu do miejsca przeznaczenia.

Jak podaje Parlament UE, 2020 r. eksport odpadów z UE do państw spoza UE osiągnął 32,7 mln ton, co stanowi około 16% światowego handlu odpadami. Ponadto co roku około 67 mln ton odpadów jest przemieszczanych między państwami UE.